آرامگاه بابا طاهر

عارف وارسته باباطاهر همدانی، از شاعران معروف اواسط قرن پنجم هجری ایران و معاصر طغرل بیک سلجوقی بوده است. " بابا " لقبی بوده که به پیروان وارسته می داده اند و " عریان " به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است.

ترانه ها یا دو بیتی های باباطاهر در بحر هزج مسدس محذوف، و به لهجه لری سروده شده است. دو قطعه، چند غزل با لهجه لری، مجموعه کلمات قصار به زبان عربی و کتاب " سرانجام " از آثار دیگر وی است. اشعار او سرشار از معانی دل انگیز و عواطف رقیق است . کتاب سرانجام، شامل دو بخش "عقاید عرفا و صوفیان" و " الفتوحات الربانی فی اشارات الهمدانی " است.  از خاندان، تحصیلات و زندگی باباطاهر اطلاعات صحیحی در دسترس نیست . اما در سال 447 هجری با طغرل سلجوقی دیدار کرده و مورد احترام او نیز قرار گرفته است و در یکی از دو بیتی های مشهورش، سال تولدش را به حروف ابجد گنجانیده که پس از محاسبه توسط میرزا مهدی خان کوکب در عهد قاجار، به سال 326 هجری رسیده

است و پس از 85 سال زندگی سراسر عشق و شور وفات یافته است. آرامگاه وی در شمال شهر همدان در میدان بزرگی به نام وی قرار دارد. بنای مقبره باباطاهر در ادوار گذشته چندین با باز سازی شده است. در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بوده است، در دوران حکومت رضا خان پهلوی نیز بنای آجری دیگری بجای آن ساخته شده بود. درجریان این بازسازی ، لوح کاشی فیروزه ای رنگی مربوط به قرن هفتم هجری به دست آمد، که دارای کتیبه ای به خط کوفی برجسته و آیاتی از قرآن مجید است و هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می شود.

احداث بنای جدید در سال 1344 شمسی با همت انجمن آثار ملی و شهرداری وقت همدان و توسط مهندس محسن فروغی انجام شده است. در اطراف بنای جدید، فضای سبز وسیعی احداث شده، که زیبائی آنرا دو چندان کرده است. برخی از بزرگان و ادیبانی که در جوار مزار باباطاهر آرمیده اند، عبارتند از : محمد ابن عبدالعزیز از ادبای قرن سوم هجری، ابولفتح اسعداز فقهای قرن ششم، حاجی میرزا عل نقی کوثر از دانشمندان قرن سیزدهم و مفتون همدان از شعرای قرن چهاردهم  (متولد 1268 در  همدان  ،  متوفی به  سال 1330 و

و صاحب دیوان شعر و انسان کامل) این بنای تاریخی، طی شماره 1780 مورخه 21/2/1376 به ثبت آثار تاریخی و ملی ایران رسیده است.